“Хойноос ирээд хот минийх, хотонд ороод хуц минийх” гээчийг Монголчууд энэ дөрвөн жилийн турш хангалттай үзэв шив. Барилгачин хятадуудад балбуулсан цагдаа, солонгос эзэндээ дарлуулсан борог ажилчин яван явсаар “даварсаар даварсаар Даваг гуайн орон дээр харайж” Монгол хэлний сурах бичгээ хүртэл солонгос “эрдэмтэн”-ээр хийлгэж, хэл соёлоо гадны хүнээр заалгуулахдаа тулаад байна, яалтай. Ингэж ядаж байтал энэ тэндээс цугласан эрхэм “АСЕМ”-чид ядарсан иргэдийг маань зүдэгхэн гэрээс нь хөөж, хотоос гаргаж хөдөө цөлөхдөө туллаа. “Олон улсын төлөөлөгчид ирэх учраас Монгол улсын иргэн, нийслэл хотын оршин суугч та хотоо чөлөөлж, хөдөө гар. Өөр аргагүй”...

    Хэтэрнэ хэтэрнэ гэхэд үүнээс цааш хязгаар байх уу. Иргэдийнхээ эрх ашгийг улан дороо шавхайдаж орхиод “ардчилал” байгуулж байгаагаа аймаар сурталчилах гэсэн юм биз ээ. Больж үз. Битгий ингэж онигоот. Зочин багтаах зайгүй хэвтэж, зочид урьчихаад хэдэн бор хүүхдийнхээ хоолыг булааж, хонох ор дэвсгэрийг нь тарган туранхай түрэмгий зочиддоо засч өгөөд амьсгалах агаар, хэвтэх газраас нь хорооно гэхдээ үр хүүхдээ хөөж гаргаж гадаа хонуулдаг “хойт эх, эцэг”-ийн “цэвдэг нүүр” та нараас тодроод байна. Өнөө хүний эрх, ардчилсан шударга ёс, сонгох сонгогдох, үг, үзэл бодлоо илэрхийлэл эрх чөлөө бол ёстой бүүр цаашаа шүү дээ. Иргэний эрхээ дээдлээгүй байж элдэв сайхынг донгосоод яадаг юм бэ... Юун нөгөө “урт гар”, “хонхны дуу” коммунизм. Одоо бүр хотдоо байх үгүйгээ эрх баригчдаараа заалгаж, хэдийд амрах хэдийд ажиллахаа нөхдүүдээр мэдүүлдэг болох нь. Өглөөний цайндаа өчнөөн баян хөршүүдээ урьж, байдгаа барьчихаад дараа нь хоосон хонодог зүдэг айл шиг солиотой аашилсны чинь төлөө Монголын ард түмэн нийслэл хотоосоо хөөгдөх үү??? За даа тэгээд тэр замын ачаалал, “АСЕМ”-ын зардал энэ тэрийн тухайд “унац” хайгаад яваа төрийн өлөн чөтгөрүүдэд хэлэхэд манай өвөг дээдэс наадахыг чинь “Хөнжилийнхээ хэрээр хөлөө жий”, “Адууныхаа хэмжээнд исгэр” гэдэг юм.

    Азийн өчнөөн ядмаг орны хоолыг булааж, хүнийг нь бухимдуулж зохиогдсон “АСЕМ” тухайн орондоо юу үлдээж байсныг судлаад үз. “Гүүгэлдээд” хар. Манай орны тухайд эрхэм Ерөнхийлөгч, элдэв шалдав тушаалтан-дарга нарт л “цавчаа”-ны ашиг үлдээж, үлдээсэн “хоол”-ыг нь хуваах боломж энэ тэр шиг байгаа юм. Өөрөөр ч дээ. Өө нээрээ орон байрны хулгайчид “АСЕМ”-аар ажилдаа гарна гээд хоног тоолж, төрөөс олгож байгаа ховорхон завшаанаар ходоодоо баярлуулахаар бэлтгээд эхэлсэн сурагтай. Эзэд нь хөөгдсөн, цагдаа нь гадны зочид хамгаалсан ийм сайхан нөхцөл энэ хэдэн жилдээ байтугай энэ яваа насанд нь тохиохгүй шүү дээ, тэдний хувьд. Хулгайч, дарга хоёр л “АСЕМ” зүүдлээд сайхан байх шиг ээ, Монголд...

              Танхай мэдээчин